فیتینگ و اتصالات پنوماتیک چیست ؟
در سیستم پنوماتیک نیروی محرکه تمام تجهیزات هوای فشرده است که در لوله هایی با قطر بالا و فشاری بین ۱۰تا۱۴بار و دبی بسیار زیاد در جریان بوده یا نیاز به فشاری بسیار پایین و کنترل شده در مسیر با قطر کم جاری دارد از شیلنگ ها برای رساندن جریان هوای فشرده به شیرها و عملگرهای پنوماتیک استفاده میشوند
انواع فیتینگ و اتصالات پنوماتیک
اتصالات فیتینگی
فیتینگ ها به صورت فشاری و با خار داخلی ساخته میشوند که در سیستم های با فشار پایین تر مورد استفاده قرار میگیرند فیتینگ های فشاری به دلیل سهولت در نحوه اتصال شیلنگ و تنوع بالا در شکل و طراحی و به طور کل سریعتر بودن از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند از مزیت های دیگر استفاده از فیتینگ ها تسریع در انجام فعالیت های تعمیر و نگهداری سیستم می‌باشد
فیتینگ های پنوماتیک بسته به نوع کاربرد ممکن است به دو صورت مورد استفاده قرار میگیرند
فیتینگ و اتصالات پنوماتیک روی یک تجهیز به صورت ثابت به واسطه سررزوه دار بسته میشوند و مورد استفاده قرار میگیرند ویا به صورت بین راهی یادرون خطی نصب میشوند این دسته فیتینگ ها پنوماتیک‌در انواع بسیار گوناگونی تولید میشوند رابط تبدیل سه راهی چهارراهی زانویی فلو کنترل کورکن و غیره از انواع فیتینگ های بین راهی هستند فیتینگ ها از جنس گوناگون ساخته میشوند اما نوع پرمصرف آنها اتصالات پنوماتیک برنجی ساده یا روکش کروم با فیتینگ پلاستیکی می‌باشد
اتصالات مهره ای
گاهی اوقات اتصال شلنگ به فیتینگ به شیوه کونیکی به همراه مهره است که در سیستم های با فشار بالا معمولا از این نوع اتصال استفاده میشود این نوع اتصال پنوماتیک از لحاظ جنس ساخته شده دسته های متنوعی دارد
اتصالات مهره ای پلاستیکی
این نوع اتصال پنوماتیک مهره ای به جهت پایین آوردن هزینه تمام شده از جنس پلاستیک تولید شده و درمواردی که فشار آنقدر بالانیست که اتصالات فلزی استفاده میشود یا نیاز به اتصالی قوی تر و بهتر از انواع فیتینگی هست به کار میرود نحوه اتصال به این صورت است که قسمت رزوه ای به تجهیز مورد نظر بسته شده و شیلنگ پنوماتیک داخل مهره قرارگرفته و برروی نافی اتصال به وسیله مهره محکم میشود
اتصالات مهره ای برنجی
این نوع اتصالات مانند اتصالات پنوماتیک مهره ای پلاستیکی هستند با این نوع تفاوت که جهت آب بندی بیشتر از یک واسطه ی مانند اتصال هیدرولیک استفاده میشود
اتصالات کوپلینگی
از دیگر اتصالات پرکاربرد در سیستم های پنوماتیک به اتصالات کوپلینگی اشاره کرد این اتصالات پنوماتیکی به طور گسترده در صنعت کاربرد دارد و به دلیل راحتی استفاده از آن و قابلیت اتصال سریع و آسان به انواع ابزار در کاربری های کارگاهی و تعمیرگاهی مانند مکانیکی خودرو از محبوبیت بالایی برخوردارند
کوپلینگ شلنگ پنوماتیک از دوقسمت یک قسمت ثابت نری و یک سر متحرک فشاری فنری مادگی که به شیلنگ پنوماتیک و یا خط لوله اصلی وصل میگردد
مادگی کوپلینگ فشاری
برای اتصال کافی است که ضامن رینگی شکل قسمت مادگی را به سمت پایین فشار دهیم تا فشار فنر از روی ساچمه داخلی آن برداشته شود سپس بعد از محکم کردن قسمت ثابت در داخل کوپلینگ ضامن ها رو رها میکنیم ساچمه درون کوپلینگ اطراف شیار تعبیه شده قسمت ثابت را دربر میگیرند واز جدا شدن اجزای اتصال جلوگیری میکند
انواع اتصالات پنوماتیک از نظر ظاهری
اتصالات پنوماتیک مستقیم
اتصالات مستقیم در انواع مختلفی ساخته میشوند و منظور از عبارت مستقیم این است که مسیر ورود و خروج سیال از اتصالات روبه روی هم باشند این نوع اتصال در نوع ثابت یک طرفه رزوه داشته و طرف دیگر مهره ای یا فیتینگی می‌باشد و روی بدنه اتصال هم قسمت اچارخور جهت محکم‌کردن آن به تجهیزات قرارداده شده است
اتصالات پنوماتیک زانویی
مانند اتصالات مستقیم هستند با این تفاوت که ورود و خروج سیال با زاویه ۹۰درجه یا ندرتا ۴۵درجه می‌باشد
اتصالات تابلویی
همونطور که از نام این اتصالات پیداست درمواردی که مدارات به تابلو فرمان منتهی شوند یا از تابلوی فرمان عبور کنند از این اتصالات استفاده شوند که در سرتاسر بیرونی بدنه آنها رزوه تعبیه شده و دارای دو عدد مهره جهت محکم کردن اتصال در دو طرف صفحه یا تابلو هستند و در انواع مستقیم و زانویی بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند
اتصالات پنوماتیک چند راهی
وقتی نیاز به ارتباط بیش از دو مسیر به یکدیگر باشد از اتصالات پنوماتیکی چند راهی که در اشکال مختلف قابل عرضه هستند استفاده میشود
اتصالات پنوماتیک چند راهی
وقتی نیاز به ارتباط بیش از دو مسیر به یکدیگر باشد از اتصالات پنوماتیکی چند راهی که در اشکال مختلف قابل عرضه هستند استفاده میشود که می‌توانند ثابت یعنی دارای حداقل یک سر رزوه دار باشند
اتصالات پنوماتیک کنترلی
این اتصالات به عنوان شیرهای کنترلی کوچک نیز به کار میروند و مانند سایر اتصالات پنوماتیکی در دو گونه ثابت و بین راهی کاربرد دارند عمدتا به عنوان شیرهای کنترل یا فلو کنترل شناخته میشوند که یا برای قطع و وصل جریان و یا برای کنترل شدت جریان ساخته شده اند
اتصالات پنوماتیک سرشیلنگی
این نوع از اتصالات که در تمامی اشکال ذکر شده بالا ساخته میشود به دلیل اینکه این شیلنگ ها مورد استفاده در این کاربری ها فرسایش بیشتری دارد
اتصالات مخصوص آب
معمولا از اتصالات پنوماتیکی برنجی مهره ای و سر شلنگی ها میتوان برای آب هم استفاده کرد اما بعضی سازندگان اتصالات فیتینگی مخصوص آب هم در سبد محصولات خود دارد
شیلنگ های پنوماتیک
شیلنگ های پنوماتیک در تنوع بالایی تولید شده و مورد استفاده قرار میگیرند برای انتخاب شیلنگ مناسب با یک سیستم پنوماتیک باید به عواملی همچون قطرداخلی و خارجی انعطاف پذیری میزان مقاومت حدود دمای قابل تحمل توجه نمود